یکی از راه‌های تقویت اعتماد به نفس و افزایش آن، رسیدگی به ظاهر و در نتیجه ایجاد حس زیبایی است. اگر به سلامت پوست و موی خود اهمیت دهیم، وضعیت روحی‌مان نیز بهتر می‌شود و با اعتماد به نفس بیشتری در جامعه حضور پیدا خواهیم کرد. بسیاری از افراد در مسیر مراقبت از زیبایی طبیعی خود، دچار مشکلاتی مانند ریزش مو می‌شوند. این امر باعث طاسی، کم پشتی و خالی شدن موضعی قسمت‌هایی از سر شده و قاب صورت، که همان موها هستند را تحت تاثیر قرار می‌دهد. ریزش مو هم زنان و هم مردان را اسیر خود می‌کند؛ اما مردان، به علت تفاوت‌های جسمانی بیشتر دچار این مشکل شده و چهره‌ای متفاوت به خود می‌گیرند. پیش از آن که ببینیم علت ریزش مو در مردان چیست، باید ریزش مو را بشناسیم و بدانیم دقیقا چه تعریفی دارد.
ریزش مو چیست؟
ریزش روزانه 100 تار مو از سر طبیعی است و معمولا به هنگام شانه کردن، استحمام یا خوابیدن اتفاق می‌افتد. این پدیده، ربطی به بیماری و مشکل ریزش مو ندارد و موهای از دست رفته مرتبا در حال بازسازی و جایگزینی اند. بین ریزش طبیعی مو و رویش موها تعادل وجود دارد. هنگامی که این تعادل به هم بریزد و ریزش مو از رویش آن بیشتر شود، می‌توانیم بگوییم که فرد به مشکل ریزش مو دچار شده است.
ریزش مو می‌تواند تدریجی یا ناگهانی باشد. ریزش موی ناگهانی در بین زنان رایج‌تر است و مردها معمولا کم کم و به مرور زمان موهایشان را از دست می‌دهند.
دلایل ریزش موی مردان
اکنون که می‌دانیم این مشکل در مردان رایج‌تر است، بایستی به دلیل و ریشه آن نگاهی بیندایم و ببینیم که چرا برخی از مردان بیشتر از سایرین با کمبود مو مواجه اند؟ چرا این مشکل برای بعضی‌ها حل نشدنی به نظر می‌رسد و حتی با جراحی و کاشت مو حل نمی‌شود و اصطلاحا بانک موی ضعیفی دارند؟ علت ریزش مو در مردان چیست؟
آندروژنیک آلوپسیا
آندروژنیک آلوپسیا در واقع همان ریزش موی مردانه است که در حال پرداختن به آن هستیم. این مشکل در 20 درصد افراد کم سال و جوان و 40 درصد افرادی که وارد دهه چهارم زندگی خود شده اند و بیش از 50 درصد افرادی که وارد دهه پنجم زندگی‌شان شده اند دیده می‌شود. پس از دوران بلوغ، موی سر مردان نازک می‌شود و فولیکول‌های مو برای ریزش در سال‌های آینده آماده می‌گردند. آندروژنیک آلوپسیا در همه نقاط جهان بسیار شایع است و علل فراوانی دارد که به آن‌ها خواهیم پرداخت.
ژنتیک
مهم‌ترین علت ریزش مو در مردان ژنتیک و وراثت است که عاملی غیر قابل دستکاری بوده و از والدین منتقل می‌شود. هنگامی که ژن عامل ریزش مو در فرد فعال باشد، او نیز طبق الگوی والدین خود موهایش را از دست می‌دهد. اگر فرد حامل ژن باشد اما این ژن در او فعال نباشد، فقط می‌تواند آن را به فرزندان خود منتقل کند و دچار این مشکل نخواهد شد. افرادی که ژن ریزش مو را از مادر به ارث می‌برند بیشتر و افرادی که ژن ریزش مو را از پدر به ارث می‌برند کمتر مستعد ریزش هستند.
ژنتیک علت ریزش مو در مردان به طور کامل نیست، بلکه زمینه‌ای را فراهم می‌کند که فرد زودتر از دیگران دچار این مشکل شود.
هورمون
حتما شنیده اید که مردان به علت دارا بودن هورمون مردانه یا تستسترون به ریزش مو مبتلا می‌شوند. اگر بخواهیم دقیق‌تر این موضوع را بررسی کنیم، به دی هیدراتستسترون یا Dihydrotestosterone می‌رسیم که به طور مخفف DHT نامیده می‌شود. این هورمون که به تستسترون مرتبط است زمانی ترشح می‌شود که تستسترون با آنزیمی به نام 5 alpha-reductase واکنش نشان می‌دهد. در این صورت، فولیکول‌های مو نازک‌تر می‌شوند و ساقه مو ضعیف و کوچک می‌شود. اگر این روند ادامه پیدا کند، رشد بسیاری از تارهای مو متوقف می‌شود.
سن
همان طور که گفتیم از دوران بلوغ و شروع ترشح هورمون‌های جنسی مردانه، ترشح DHT آغاز می‌شود. این هورمون به مرور زمان تاثیر خود را بر فولیکول‌های مو به جا می‌گذارد و هر چه سن فرد بیشتر شود، نازک شدن تارهای مو را بیش از پیش نمایان می‌کند. میزان تاثیرگذاری هورمون به عامل وراثت وابسته است. اگر علت ریزش مو در مردان ژنتیک باشد، کسی که دارای این ژن است تا قبل از سی سالگی علائم ریزش مو را مشاهده می‌کند. DHT در افرادی که ریزش مو را به ارث نبرده اند در سنین بالای سی و چهل اثر خود را به جا می‌گذارد.
استرس
فشار عصبی و مشکلات روحی علت بسیاری از بیماری‌ها هستند و علاوه بر آزار دادن فرد در زندگی شخصی وی، بر ظاهر او نیز اثرگذار اند. استرس به تنهایی نمی‌تواند علت ریزش مو در مردان باشد، بلکه آن را تشدید می‌کند و افرادی که زمینه ریزش مو دارند را به آن دچار می‌نماید. همچنین استرس می‌تواند باعث نوعی ریزش مو به نام افلیویوم شود که موقتی است و برای زنان نیز اتفاق می‌افتد.
رژیم غذایی نامناسب
کمبود مواد مغذی در رژیم غذایی ممکن است علت ریزش مو در مردان باشد. مو از پروتئین ساخته شده و برای مثال اگر فرد به قدر کافی پروتئین مصرف نکند، موهای ضعیف و شکننده خواهد داشت که امکان ریزش را فراهم می‌آورد. زیاد و کم شدن ویتامین‌ها و مواد معدنی و املاح نیز بر میزان رشد مو اثرگذار است و بایستی به دقت بررسی شود.
جریان ضعیف خون
عامل جریان خون و کم خونی از جمله دلایل مهم ریختن موها هستند که نه تنها تغذیه و اکسیژن رسانی به مو را کاهش می‌دهند، بلکه برای مدتی موقت منجر به ریزش فولیکول‌های مو می‌شود. کاهش آهن می‌تواند ریشه موها را تضعیف کند. در کل، کاهش جریان خون علت ریزش مو در مردان به طور اصلی نیست و باعث شدت آن می‌شود.
شستشوی بیش از حد موها
بهداشت ضعیف مو می‌تواند به ریختن موها کمک کند. اما اگر موها را بیش از حد با مواد شوینده تماس دهیم و آن مواد مرغوب نباشند، می‌توانند باعث ریزش مو شوند. هر چند این فزضیه، چه برای عدم رعایت بهداشت و چه برای شستشوی بیش از حد موها امری اثبات نشده است.
استفاده از وسائل حرارتی
خشک کردن موها با استفاده از اتو، سشوار و دیگر وسایل حرارتی ریزش مقطعی و خفیف مو را باعث می‌شود و اگر بسیار پرتکرار باشد ریزش مو را تشدید می‌کند. توصیه می‌شود که پس از استحمام موهای خود را با حرارت ملایم خشک کنید و از گرمای بیش از حد دادن به موهایتان خودداری کنید.
مشکلات تیروئید
کم کاری تیروئید باعث کم شدن رویش موها و در نتیجه مشکل ریزش مو می‌شود.
عفونت
انواع عفونت‌ها، از جمله عفونت قارچی می‌توانند ریزش موی موضعی را رقم بزنند و علت ریزش مو در مردان باشند.
مصرف برخی داروها
بسیاری از داروها سبب ریزش موی موقتی و یا طولانی مدت می‌شوند و ریزش مو جزو عوارض آن‌ها است. داروهای شیمی درمانی، که برای جلوگیری از رشد سلول‌های سرطانی کاربرد دارند و تقسیم سلول‌هایی که رشد زیادی دارند را مهار می‌کنند، علت ریزش مو در مردان و زنان هستند. به این دلیل که سلول‌های فولیکول مو مانند سلول‌های سرطانی با سرعت زیادی تقسیم می‌شوند و به این ترتیب رشد مو متوقف می‌شود.
بیماری‌های خود ایمنی
بیماری‌های خود ایمنی نظیر آلوپسی یا پسوریازیس می‌توانند ریزش مو را به شکل شدید به وجود بیاورند. در آلوپسی، سلول‌های ایمنی که وظیفه محافظت از بدن را به عهده دارند، پیاز مو را به عنوان عاملی غریبه خطاب کرده و به تخریب آن‌ها می‌پردازند. آلوپسی سه نوع دارد که سکه‌ای یا آلوپسی آره آتا، ریزش کامل موهای سر و ریزش کامل موهای بدن جزو آن‌ها هستند. ریزش موی سکه‌ای یا آلوپسی آره آتا درمان دارد اما آلوپسی توتالیس و یونیورسالیس بدون درمان هستند.
پسوریازیس نیز مشکلی خود ایمنی بوده که فلس‌ها و التهابات سفید و پوسته مانندی روی سر به وجود می‌آورد. کنده شدن این فلس‌ها برابر با خونریزی و یا ریزش مو است. پسوریازیس با افزایش استرس و فشار روحی شدت گرفته و در نتیجه با بهبود وضعیت زندگی و مشورت با پزشک قابل کنترل است.
لووس، بیماری پوستی ناخوشایندی است که ضایعاتی پوستی و قرمز رنگ به شکل پروانه‌ای بر بینی و گونه‌ها ایجاد می‌کند. این بیماری نیز در دسته بیماری‌های خود ایمنی جای دارد و به سلول‌های بدن حمله کرده و ممکن است پوست سر را نیز درگیر کند. ریزش موی ناشی از لوپوس می‌تواند دائمی یا موقت باشد.
تریکوتیلومانیا
اختلال وسواس موکنی، اختلالی روانی است که در آقایان و بیشتر در خانم‌ها مشاهده می‌شود. در این اختلال، فرد به طور وسواس گونه‌ای موهای خود را می‌کند و نه تنها ریزش مو و کاهش موها را باعث خواهد شد، بلکه آلودگی را به پوست سر خود منتقل می‌کند.
کاهش وزن
کاهش وزن ناگهانی و ناسالم به علت از بین بردن املاح و ویتامین‌های لازم باعث ایجاد شوک جسمی شده و در صورت عدم جبران کمبود مواد مغذی باعث ریزش مو می‌شود.
شوره زمانی اتفاق می‌افتد که پوست مرده سر از آن جدا می‌شود و در میان تارهای مو و روی شانه یا کمر دیده می‌شود. شوره به علت تغییرات هورمونی و چربی بیش از حد پوست سر و یا خارش و التهاب آن نواحی به وجود می‌آید. این مشکل علت ریزش مو در مردان به طور اصلی نیست اما آن را تشدید می‌کند.
آسیب جسمی
موی انسان دارای چرخه زندگی برنامه ریزی شده‌ای بوده که هر گونه آسیب فیزیکی به دیگر نقاط بدن می‌تواند باعث کوتاه‌تر شدن عمر این چرخه شود. بیماری‌های شدید، تصادف رانندگی، جراحی و حتی کرونا می‌توانند علت ریزش مو در مردان باشند و موها را کم پشت کنند.
در پایان
همان طور که خواندید، فاکتورهای تعیین کننده از دست دادن مو بسیار اند. ژنتیک، افزایش سن و تغییرات هورمونی مهم‌ترین علت ریزش مو در مردان هستند و دارای درمان مخصوص به خود می‌باشند. از محصولات خود و مرغوب استفاده کنید و تغذیه سالمی داشته باشید. خود را آرام نگه دارید و ببینید که دوری از استرس تا چه حد برای موهایتان مفید است.
ماسک فریمن
ترالی پزشکی و بیمارستانی
لوپ آزمایشگاهی ایستاده